اعتبارسنجی و توسعه مدل‌های همزمانی بازده سهام و تاثیر وضعیت اقتصادی کشور بر تغییرات آن

همزمانی بازده سهام، ویژگی مهمی از بازارهای مالی است، که با توسعه اقتصادی و ثبات بازار سرمایه رابطه نزدیکی دارد. این مقاله به اعتبارسنجی مدل­های مختلف همزمانی بازده سهام و ایجاد معیاری نوین برمبنای مدل کلاسیک پرداخته است. همچنین تاثیر وضعیت اقتصادی کشور بر همزمانی بازده سهام مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور 103 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال­های 1385 الی 1394 به روش حذف سیستماتیک انتخاب و بررسی گردید. نتایج آزمون همبستگی به منظور بررسی کارایی معیارهای مختلف همزمانی نشان داد که معیارهای مبتنی بر ضریب تعیین و معیار توسعه­یافته بر مبنای معیار کلاسیک هم­جهت و هم­راستا بوده، اما معیار بازده صفر برخلاف انتظار درجهت عکس سایر معیارها قرار دارد. همچنین همبستگی بالای بین معیار توسعه­یافته برمبنای مدل کلاسیک و سایر معیارهای هم­جهت، مؤید قابلیت اتکاء این معیار است. نتایج آزمون مقایسه میانگین­ها نشان داد در شرایط اقتصادی متفاوت، بورس اوراق بهادار تهران سطوح مختلفی از همزمانی را تجربه نموده است. به عبارت دیگر در شرایط اقتصادی که تورم بالا(پایین) و رشد اقتصادی پایین(بالا) بوده، بورس اوراق بهادار بیشترین(کمترین) همزمانی را تجربه نموده­ است. نتایج تحلیل رگرسیون معمولی و چندکی نشان داد تغییرات رشد اقتصادی بیشترین تاثیر را بر تغییرات همزمانی داشته و تاثیر نرخ تورم و نرخ بیکاری معنادار نبوده است. از سوی دیگر مقایسه نتایج پژوهش حاضر با پژوهش­های انجام شده در سطح بین­المللی نشان داد بازار سرمایه ایران در زمره بازارهای با همزمانی اندک قرار دارد.